Majčin stres tokom trudnoće utiče na mentalno zdravlje djeteta

Istraživanja pokazuju da djeca čije majke doživljavaju visok nivo stresa, anksioznosti ili depresije tokom trudnoće mogu biti izložena većem riziku od narušenog mentalnog zdravlja i problema u ponašanju u djetinjstvu i adolescenciji.

​Istraživanje, koje je analiziralo podatke iz 55 studije u kojima je učestvovalo više od 45.000 učesnika, povezuje majčin stres tokom trudnoće sa simptomima poremećaja pažnje (ADHD) kod djece i agresijom. Važno je napomenuti da je ovaj efekat opstao čak i kada se kontroliše postporođajni psihički stres.

Rezultati ističu potrebu za brigom o mentalnom zdravlju i podrškom tokom trudnoće kako bi se spriječili problemi ponašanja kod djece.

Ključne činjenice:
1. Psihički stres majke tokom trudnoće, uključujući depresiju i anksioznost, povezan je s povećanim rizikom da djeca razviju eksternalizirane probleme u ponašanju.
2. Studija obuhvata različite starosne grupe, pri čemu su najjači efekti uočeni u ranom djetinjstvu, ali se nastavljaju u kasnijem djetinjstvu i adolescenciji.
3. Buduća istraživanja imaju za cilj da se pozabave različitošću i kulturnim faktorima u prenatalnom stresu kako bi se informisali o razvoju ispravnih politika i intervencija kada je javno zdravlje u pitanu.

Djeca čije majke doživljavaju visok nivo stresa, anksioznosti ili depresije tokom trudnoće mogu biti izložena većem riziku od probleme u ponašanju u djetinjstvu i adolescenciji, prema studiji koju je objavilo Američko udruženje psihologa.
„Naša studija pokazuje da psihički stres tokom trudnoće ima mali, ali uporni uticaj na rizik da djeca razviju agresivno, dezinhibirano i impulsivno ponašanje“, rekla je autorka studije Irene Tung, doktorka nauka, sa Kalifornijskog državnog univerziteta Dominguez Hils.
Prema istraživačima, nalazi su u skladu sa teorijama koje sugeriraju da izlaganje hormonima stresa u materici može uticati na razvoj mozga kod djece.
“Ovi nalazi doprinose dokazima da pružanje široko dostupne njege i podrške mentalnom zdravlju tokom trudnoće može biti važan korak u prevenciji problema u ponašanju kod djece.”
Tung i njene kolege analizirale su podatke iz 55 studija koje su uključivale više od 45.000 ljudi. Sve studije su mjerile psihološki stres žena tokom trudnoće (uključujući stres, depresiju ili anksioznost), a zatim su kasnije mjerile "eksternalizirano ponašanje" njihove djece - tj. simptome mentalnog zdravlja koji su usmjereni prema van, kao što su poremećaj pažnje i hiperaktivnost ili agresija. 
Sve u svemu, istraživači su otkrili da žene koje su prijavile više anksioznosti, depresije ili stresa tokom trudnoće imaju veću vjerovatnoću da će imati djecu sa više simptoma ADHD-a ili djecu koja će imati poteškoće s agresivnim ili neprijateljskim ponašanjem, kako su prijavili roditelji ili nastavnici.
Studija je objavljena u časopisu Psychological Bulletin.

Istraživanja su dugo sugerisala vezu između mentalnog zdravlja majki tokom trudnoće i eksternaliziranog ponašanja djece. Međutim, mnoge prethodne studije nisu uspjele da razdvoje efekte stresa, anksioznosti ili depresije tokom trudnoće od efekata roditeljskog psihičkog stresa nakon rođenja djeteta.
U trenutnoj studiji, istraživači su uključili samo studije koje su mjerile psihički stres majki tokom i nakon trudnoće. Otkrili su da čak i nakon kontrole kasnijeg (postporođajnog) psihološkog stresa, uznemirenost tokom trudnoće posebno povećava rizik da djeca razviju eksternalizirane probleme.
Efekat je trajao bez obzira na to da li su djeca bila dječaci ili djevojčice. I to je važilo za djecu u ranom djetinjstvu (2–5 godina), srednjem djetinjstvu (6–12 godina) i adolescenciji (13–18 godina), iako je učinak bio najjači u ranom djetinjstvu.
Buduća istraživanja bi trebalo da se fokusiraju na povećanje raznolikosti kako bi se razumjele kulturne i socioekonomske varijable koje utiču na prenatalni stres i kako bi se razvile učinkovite intervencije, rekla je Tung.

“Većina postojećih istraživanja fokusira se na bijelce, ljude srednje klase i fakultetski obrazovane ljude. Ali poznato je da iskustva rasizma, ekonomske nejednakosti i nedostatka pristupa zdravstvenoj zaštiti doprinose stresu tokom trudnoće. Razumijevanje kako psihološki stres tokom trudnoće utiče na nedovoljno zastupljene porodice je ključno za razvoj pravednih politika javnog zdravlja i odgovora”, rekla je ona. 
Ona i njene kolege trenutno sprovode dvije studije koje imaju za cilj razumijevanje vrsta podrške i resursa koji promovišu otpornost i oporavak od stresa trudnoće, posebno za porodice koje se suočavaju sa zdravstvenim nejednakostima.
Cilj je pomoći u informisanju o preventivnim kulturološkim mjerama tokom trudnoće kako bi se podržala rana otpornost na probleme mentalnog zdravlja i dobrobit roditelja i njihove djece.


REFERENCE:
1. “Prenatal Stress and Externalizing Behaviors in Childhood and Adolescence: A Systematic Review and Meta-Analysis” by Irene Tung et al. Psychological Bulletin